به گزارش پایگاه خبری پیام خانواده؛ به گفته آژانس، عمده این رشد انفجاری ناشی از افزایش جمعیت و افزایش درآمد بوده است، به طوری که تهویه مطبوع تقریبا نیمی از اوج تقاضا را تشکیل میدهد.
این آژانس انرژی پیشبینی کرده است که خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA) بر اساس سیاستهای فعلی، تا سال ۲۰۳۵ شاهد افزایش ۵۰ درصدی تقاضای برق خواهد بود که حاصل شهرنشینی، توسعه صنعتی و رشد سریع جمعیت است.
ترکیب انرژی خاورمیانه و شمال آفریقا، دستخوش تغییری اساسی خواهد شد؛ به گفته آژانس بینالمللی انرژی، گاز طبیعی و نفت بر ترکیب برق خاورمیانه و شمال آفریقا تسلط دارند و در حال حاضر، بیش از ۹۰ درصد از کل تولید را تشکیل میدهند، با این حال، مرحله رشد بعدی با گاز طبیعی، انرژیهای تجدیدپذیر و هستهای هدایت خواهد شد به طوری که تولید نفت تا سال ۲۰۳۵ فقط پنج درصد کل تولید خواهد بود که نسبت به ۲۰ درصد فعلی، کاهش مییابد.
پیشبینی میشود، ظرفیت خورشیدی این منطقه تا سال ۲۰۳۵ با ۱۰ برابر افزایش به ۲۰۰ گیگاوات برسد و قرار است سهم انرژیهای تجدیدپذیر در ترکیب انرژی خاورمیانه و شمال آفریقا از ۶ درصد فعلی تا سال ۲۰۳۵ به ۲۵ درصد افزایش یابد و انرژی هستهای نیز در امارات متحده عربی، مصر و ایران رشد خواهد کرد.
فاتح بیرول، مدیر اجرایی آژانس بینالمللی انرژی گفت: تقاضای برق در سراسر خاورمیانه و شمال آفریقا رو به افزایش خواهد بود که ناشی از نیاز روزافزون به تهویه مطبوع و شیرینسازی آب در منطقهای با گرما و کمبود آب، جمعیت و اقتصاد رو به رشد است. این منطقه از ابتدای قرن، پس از چین و هند، سومین رشد بزرگ مصرف برق در سطح جهان را تجربه کرده است. پیشبینی میشود، برای پاسخگویی به این تقاضا، ظرفیت برق در ۱۰ سال آینده بیش از ۳۰۰ گیگاوات افزایش یابد که معادل سه برابر کل ظرفیت تولید فعلی عربستان سعودی است.
همچنین انتظار میرود، گاز طبیعی تا سال ۲۰۳۵ نیمی از ترکیب انرژی منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا را تشکیل دهد. غولهای نفتی خاورمیانه با حمایت قوی دولتها و میلیاردها دلار سرمایهگذاری، به شدت در حال گسترش فعالیت خود در بازار جهانی الانجی هستند و قصد دارند ظرفیت الانجی خود را در دهه آینده تقریبا دو برابر کنند. شرکتهایی مانند «آرامکوی» عربستان، شرکت ملی نفت ابوظبی (ADNOC) و «قطرانرژی» سرمایهگذاریهای هنگفتی در تولید و تجارت الانجی انجام میدهند که ناشی از تقاضای رو به رشد برای گاز طبیعی به عنوان سوخت در حال گذار و تمایل به تنوع بخشیدن به سبد سرمایهگذاری فراتر از نفت خام است.
اوگان کوز، مدیرعامل شرکت مشاوره تجاری «اکسنچر» گفت: به نظر میرسد الانجی، هنوز بهترین گزینه در بین تمام کالاهای هیدروکربنی مختلف است. حاشیه سود حاصل از سرمایهگذاری و تجارت الانجی تقریبا در هیچ کالای هیدروکربنی دیگری بیسابقه است.
در حالی که گاز طبیعی معمولا در بازارهای جهانی انرژی پس از نفت نقش دوم را ایفا میکند، الانجی با نقش خود به عنوان سوخت، پلی در گذار به انرژیهای تجدیدپذیر و تقاضای پایدار، رشد سریعتری را تجربه میکند. با این حال، بسیاری از پروژههای الانجی با تاخیر و هزینههای گزاف مواجه شدهاند و برای تکمیل آنها به پول نقد اضافی نیاز است که فرصتی را برای کشورهای ثروتمند خلیج فارس فراهم میکند تا از قدرت انرژی، مالی و ژئوپلیتیکی خود در این عرصه استفاده کنند.
متاسفانه، همه کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا قادر به پاسخگویی به این تقاضای فزاینده نخواهند بود. چندین کشور خاورمیانه بحرانهای مداوم برق را تجربه کردهاند و کشورهای مناطق جنگی از جمله عراق، سوریه، یمن، لبنان و سودان از جمله آسیبدیدهترین آنها هستند.
عراق هنوز هم بیش از دو دهه پس از سرنگونی رژیم صدام حسین، از تامین انرژی ناپایدار رنج میبرد. سه سال پیش، شهر نفتخیز بصره عراق پس از خرابی خطوط برق که باعث خاموشیهای پی در پی در دمای بالای ۵۰ درجه سانتیگراد شد، شاهد اعتراضات گسترده بود. طبق برآوردهای آژانس بینالمللی انرژی، کمبود مکرر برق بین سالهای ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۰ نزدیک به ۱۰۰ میلیارد دلار برای اقتصاد عراق هزینه به همراه داشته است.
در همین حال، شهروندان لبنانی سالها تامین برق متناوب را تحمل کردهاند و مجبور شدهاند به ژنراتورهای خصوصی آلاینده و گروههای تبهکاری روی آورند که سوخت مورد نیاز آنها را از بازار سیاه تامین میکنند.
در سوریه، ظرفیت تولید به زیر ۴۰ درصد از سطح قبل از جنگ رسیده که بسیار پایینتر از نیازهای این کشور است. لیبی نیز تجربیات مشابهی داشته و ظرفیت تولید برق در طول جنگ داخلی این کشور به نصف کاهش یافته است.
خوشبختانه، کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا از منابع انرژی تجدیدپذیر فراوانی برخوردارند که میتوانند برای کاهش کمبود برق خود از آنها استفاده کنند. به عنوان مثال، یمن اخیرا به طور جدی به تولید انرژی خورشیدی روی آورده است؛ اولین نیروگاه خورشیدی بزرگ این کشور، نیروگاه خورشیدی ۱۲۰ مگاواتی عدن، در ۱۵ جولای ۲۰۲۴ افتتاح شد. این پروژه مهم انرژی تجدیدپذیر که توسط امارات متحده عربی تامین مالی شده است، در شمال عدن واقع شده و برق ۱۵۰ هزار تا ۱۷۰ هزار خانه را با تامین میکند و وابستگی این کشور به شبکههای سوختی کاهش میدهد.
سایت ایل پرایس گزارش کرد، یمن پس از جنگهای مکرر که به شدت به زیرساختهای برق ملی آن آسیب رساند، تقریبا سه دهه با بحران برق و کمبود سوخت دست و پنجه نرم میکند، در حالی که اکنون انرژی خورشیدی حدود ۱۰.۴ درصد از کل تولید برق یمن را تشکیل میدهد و قرار است این رقم در سال ۲۰۲۶ پس از راهاندازی فاز دوم نیروگاه خورشیدی عدن دو برابر شود.